Στις πηγές του Δυτικού πολιτισμού, όντας τα ίδια η κύρια πηγή του, ευρίσκονται δύο επικά ποιήματα μεγάλης κλίμακας, τα οποία, εξ’ αιτίας της άφθαρτης ομορφιάς και λαμπρότητάς τους, δεν έχουν βρει ανώτερο, κι ίσως ούτε καν όμοιο, σε ολόκληρη την ποίηση που τα ακολούθησε. Αυτό είναι το πιο αξιοθαύμαστο γεγονός στην ιστορία της Λογοτεχνίας.
Τζ. Α. Κ. Τόμσον (J. A. K. Thomson)
“Ο Οδυσσέας και οι Σειρήνες” του Herbert James Draper, 1909. Ferens Art Gallery, Hull.Από τον πρόλογο του ‘Οδυσσέας Λυόμενος’
“Η Οδύσσεια είναι η γραμμένη από τον Όμηρο ιστορία της επιστροφής του Οδυσσέα από τον Τρωικό Πόλεμο στο ανάκτορό του, στο νησί της Ιθάκης, και του αγώνα του να ανακτήσει τη βασιλεία μετά από μακρά απουσία.
Η Ιλιάδα περιγράφει συγκεκριμένα γεγονότα προς το τέλος του πολέμου αυτού, που πιστεύεται ότι έλαβε χώρα τον δωδέκατο αιώνα π.Χ.
Μολονότι τα ποιήματα αυτά θεωρείται ότι συντέθηκαν μερικούς αιώνες αργότερα, η Ιλιάδα και η Οδύσσεια αποτελούν δύο από τα αρχαιότερα σωζόμενα κείμενα παγκοσμίως.
Πρόκειται για μακροσκελή επικά ποιήματα μεγαλειώδους τεχνοτροπίας και ευφυούς, συναρπαστικής αισθητικής. Αποτέλεσαν σημεία αναφοράς για τη διαμόρφωση της γλώσσας και του πολιτισμού της κλασικής Ελλάδας, που με τη σειρά τους έχουν επιδράσει με θεμελιώδη τρόπο στην ανάπτυξη της Δυτικής Ευρώπης.
Πολλές από τις εκφάνσεις του προφορικού και γραπτού λόγου μας, η δημοκρατία, η φιλοσοφία, η πολιτική, τα μαθηματικά, η αρχιτεκτονική, η ζωγραφική, η γλυπτική, το δράμα, και άλλα διαμάντια του δυτικού πολιτισμού προέρχονται από τους ελληνικούς πολιτισμούς του πέμπτου και τέταρτου αιώνα π.Χ.
Οι Αρχαίοι Έλληνες θεωρούσαν τον Όμηρο δάσκαλό τους και τα ομηρικά έπη είχαν ασκήσει τεράστια επιρροή στο σύνολο της αρχαίας λογοτεχνίας. Ο Σωκράτης, ο Πλάτων και ο Αριστοτέλης μελέτησαν την Ιλιάδα και την Οδύσσεια, καθιστώντας τις προάγγελους της ανάπτυξης των δικών τους ιδεών και, για τα τελευταία 2.500 χρόνια, τα ομηρικά έπη έχουν αποτελέσει απαραίτητο ανάγνωσμα για κάθε σοβαρό συγγραφέα και φιλόσοφο.
Η κληρονομιά συνεχίζεται μέχρι τα δικά μας χρόνια: στην πραγματικότητα είναι δύσκολο να συνθέσει κανείς μια σημαντική παράγραφο στα Ιταλικά, Γαλλικά, Ισπανικά ή Αγγλικά χωρίς να χρησιμοποιήσει τουλάχιστον μία λέξη που για πρώτη φορά αρθρώθηκε από τον Όμηρο.”
Η ομηρική Τροία της Ιλιάδας εντοπίστηκε από τον Ερρίκο Σλήμαν στη βορειοδυτική ακτή της Τουρκίας και έχει ανασκαφεί εκτενώς από τη δεκαετία του 1870. Αλλά η ομηρική Ιθάκη της Οδύσσειας έχει παραμείνει αίνιγμα … μέχρι σήμερα.
Μεταφράσεις της Οδύσσειας
Η ψηφιακή βιβλιοθήκη Perseus περιέχει ένα ον-λάιν αντίγραφο του ελληνικού κειμένου της Οδύσσειας καθώς επίσης την αγγλική μετάφραση του Α.Τ. Murray του 1919. Μια από τις δημοφιλέστερες είναι η μετάφραση του Robert Fagles του 1996, ISBN 0140449957.Οι μεταφράσεις που χρησιμοποιούνται σε αυτόν τον ιστοχώρο και στο ‘Οδυσσέας Λυόμενος’ είναι του Τζέιμς Ντιγκλ.
Προηγούμενες προτάσεις για τη θέση της Ιθάκης
Το παράρτημα 4 του βιβλίου ‘Οδυσσέας Λυόμενος’ αναθεωρεί 22 προηγούμενες προτάσεις για τη θέση της Ιθάκης από την εποχή του Στράβωνα (γύρω στο 1 μ.Χ.) μέχρι σήμερα.
Οι συντάκτες αυτών των θεωριών είναι οι: Στράβωνας (Strabo), Spon & Wheler, Gell, Leake, Gladstone, Schliemann, Partsch, Bérard, Volterras, Vollgraff, A.E.H. Goekoop, Dörpfeld, Rennell, Korkos, Luce, Symeonoglou, C.H. Goekoop, Tsimaratos, Livadas, Cramer & Metaxas, Le Noan και Tzakos.